چرا شرکت‌های بزرگتر تمایل به واردات دارند تا همکاری با دانش‌بنیان‌ها
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی نقش شرکت‌های شتابدهنده و صندوق‌های جسورانه در حوزه تأمین مالی دانش‌بنیان‌ها را مهم ارزیابی کرد.
به گزارش پیشران اقتصاد؛ شیوه تأمین مالی مطلوب همواره به عنوان یکی از دغدغه‌های دولت‌ها طی ادوار گذشته مطرح بوده و در دولت سیزدهم هم با توجه به تأکید رهبر معظم انقلاب بر تقویت اقتصاد دانش‌بنیان این دغدغه همچنان وجود دارد. راه‌های بسیاری برای تأمین مالی شرکت‌های دانش‌بنیان وجود دارد اما با توجه به خاص بودن شرایط و فضای اقتصادی کشور باید بهترین شیوه انتخاب شود تا مبادا با هدررفت منابع، انحراف منابع و رانت و فساد مواجه شویم.
حسین محمودی اصل، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، با بیان اینکه در اقتصاد تصمیم‌های احساسی بسیار اتخاذ می‌شود، گفت: اعطای تسهیلات کم‌بهره به اسم حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان موجب شده تا برخی شرکت خود را به ظاهر دانش‌بنیان نشان دهند تا از این تسهیلات بهره ببرند و همین موجب بروز فسادهای مالی و اعتباری شده است.
وی افزود: البته تا حدودی روند پرداخت تسهیلات به شرکت‌های دانش‌بنیان اصلاح شده، مثلاً بانک‌ها صرف اینکه یک شرکت دانش‌بنیان است به آن وام پرداخت نمی‌کنند بلکه باید محصول دانش‌بنیان را به ثبت رسانده باشد.
دریافت سفارش کار در راستای تأمین مالی
کارشناس اقتصادی یکی از بهترین راه‌های تأمین مالی شرکت‌های دانش‌بنیان را از مسیر دریافت سفارش کار عنوان کرد و در این رابطه ادامه داد: شرکت‌های دانش‌بنیان باید بتوانند براساس نیازسنجی رفتار و عمل کنند. به عبارت بهتر شرکت‌های دانش‌بنیان باید از شرایط و نیازهای شرکت‌های بزرگ کشور مطلع شوند و براساس نیازهای آنها به تولید محصول مبادرت ورزند. ممکن است یک شرکت یا کارخانه عظیم بخشی از نیاز خود را از طریق واردات تأمین کند و اگر شرکت‌های دانش‌بنیان توان تأمین نیازهای کارخانجات را داشته باشند، بازار بزرگی را از طریق دریافت سفارش کار در دست خواهند گرفت و حتی خود آن شرکت بزرگ به عنوان سرمایه‌گذار عمل خواهد کرد و از سوی دیگر از واردات جلوگیری شده و هزینه‌ها کاهش پیدا می‌کند.
پیشنهاد می‌شود بخوانید:
حضور نماینده ایران در شبکه تبادل فناوری گروه D8 در غرفه پیشران اقتصاد
جای خالی مخترعان و کارگزاران تجارت فناوری در رینوتکس
وی تأکید کرد: نهادهای نظارتی و وزارتخانه‌های مربوطه باید ترتیبی اتخاذ کنند که اگر امکان تولید یک محصول دانش‌بنیان در داخل کشور وجود دارد، نیاز شرکت‌ها و کارخانجات از این طریق مرتفع شود.
پژوهشگر اقتصادی تاکید کرد: اولویت‌بندی در تولید محصولات دانش‌بنیان و تقسیم کار میان شرکت‌های دانش‌بنیان می‌تواند هزینه‌های تولید را کاهش و شیوه تأمین مالی را آسان‌تر کند.
محمودی اصل به پرریسک بودن تولید در حوزه دانش‌بنیان اشاره کرد و گفت: فضای مورد مطالعه و حوزه کاری این شرکت‌ها ناشناخته و پرریسک است و از سوی دیگر به دلیل نبود پشتیبانی‌های کافی ریسک کاری دانش‌بنیان‌ها در حوزه تولید محصولات جدید به شدت افزایش پیدا کرده است.
پیشنهاد می‌شود بخوانید:
رئیس کمیسیون فناوری اطلاعات شورای شهر تبریز در غرفه پیشران اقتصاد:
پروژه ۲۷۰ کیلومتری فیبر نوری تبریز در حال تکمیل است/ شکل گیری کارخانه نوآوری توسط شهرداری تبریز
تأمین مالی از طریق صندوق‌های جسورانه
وی معتقد است، با تقویت صندوق‌های جسورانه در بورس ریسک کاری دانش‌بنیان‌ها تا حدودی پوشش داده خواهد شد و تأمین مالی تسهیل می‌شود. کارشناس مسائل اقتصادی در تبیین بیشتر کارکرد صندوق‌های جسورانه عنوان کرد: عده‌ای با پذیرش ریسک حاضر هستند در صندوق‌های جسورانه سرمایه‌گذاری کنند. در واقع این افراد از روحیه ریسک‌پذیری بسیاری برخوردارند و همین روحیه ریسک‌پذیری آنها جذابیت صندوق‌های جسورانه را بیشتر کرده است.
مسئولیت‌های اجتماعی شرکت‌های شتابدهنده
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی شیوه دیگری از تأمین مالی دانش‌بنیان‌ها را بهره‌گیری از ظرفیت شرکت‌های شتابدهنده عنوان کرد و افزود: شرکت‌های بزرگی در کشور وجود دارند که در حوزه مسئولیت‌های اجتماعی رسالتی را برای خود تعریف کرده‌اند، لذا به نظر من بهتر است از ظرفیت این شرکت‌ها بیشتر استفاده شود، چون منابعی را در اختیار دارند و طبق تعریف آنها از مسئولیت اجتماعی، این منابع به سمت و سوی تولید دانش‌بنیان هدایت خواهد شد. منظور از شرکت‌های شتابدهنده، شرکت‌های فولادسازی، پتروشیمی و پالایشگاهی و غیره هستند که از منابع عظیم مالی بهره برده و مسئولیت‌های اجتماعی برای آنها تعریف شده است.
محمودی اصل ادامه داد: درست است که سرمایه‌گذاری در حوزه دانش‌بنیان پرریسک است اما وقتی برروی ۱۰ شرکت دانش‌بنیان سرمایه‌گذاری کنید و فقط یکی از آنها موفق شود، سایر هزینه‌ها و سودهای قابل انتظار را پوشش خواهد داد.
وی از دیگر راه‌های تأمین مالی شرکت‌ها دانش‌بنیان را شرکت‌های دانش‌بنیان تأمین مالی عنوان کرد و گفت: در کشور برخی شرکت‌ها یا پلتفرم‌های دانش‌بنیانی تأسیس شده‌اند که در حوزه تأمین مالی شرکت‌های تولیدی دانش‌بنیان فعالیت دارند و اینها هم می‌توانند موفق و مفید ظاهر شوند.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: مشکل اساسی در حوزه تأمین مالی شرکت‌های دانش‌بنیان این است که تولید در کشور توجیه اقتصادی ندارد، یعنی تا زمانی‌که بخش تولیدی کشور در شرایط تورم و ریسک بالای اقتصادی فعالیت دارد و از سوی دیگر بخش دلالی از قدرت مانور قابل توجهی برخوردار است، تولید دانش‌بنیان مقرون به صرفه نیست و ریسک تولید به شدت بالا خواهد بود.
دلالی پرسود، تولید کم‌سود!
محمودی اصل تأکید کرد: در کشور ما دلالی از ریسک اندک بهره میبرد و حاشیه سود قابل توجهی دارد و وقتی سود دلالی بیشتر و ریسکش اندک است، تولیدکننده انگیزه‌ای برای تولید ندارد. باید دلالی را از بین برد یا کاهش داد، در غیر این‌صورت هرچقدر هم شرکت‌های دانش‌بنیان تأمین مالی شوند، فایده‌ای نخواهد داشت.
وی گفت: مشکل اصلی کشور، اقتصاد کلان آن است و وقتی اقتصاد کلان به درستی کار نکند، بخش‌های متعدد تولیدی به درستی عمل نخواهند کرد. متأسفانه حاشیه سود تولید در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۱۳۹۹ حدود هفت درصد کاهش داشته و این نشان می‌دهد از جذابیت تولید کاسته شده است. بهبود اقتصاد کلان به منظور هدیت و جذب صحیح منابع ضرورت دارد و باید روند فعلی تغییر پیدا کند.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی تصریح کرد: دولت می‌تواند با وضع قوانینی مانند قوانین مالیاتی مانع جذابیت بخش دلالی شود ولی متأسفانه فعلاً قانونی در این زمینه نداریم.
