جایگاه ۲۱ ایران در ثبت جهانی اختراعات

پیشران اقتصاد، بر اساس آخرین گزارش منتشر شده از سوی سازمان جهانی مالکیت فکری، ایران در سال ۲۰۲۱ در ثبت اختراعات رتبه بیست و یکم، در ثبت علائم تجاری رتبه سوم و در ثبت طرح‌های صنعتی که شامل اپلیکیشن‌ها و دستگاه‌های دارای نوآوری می‌شود، رتبه ۱۲ را کسب کرده‌ است و در مجموع ایران در مالکیت فکری در جایگاه یازدهم دنیا قرار دارد و این در حالی است که به دلیل نبود زیرساخت‌ها و عدم کاربردی شدن دستاوردهای فناورانه در صنعت، اثرات این رتبه‌ها در صنعت و اقتصاد هویدا نشده است.

امیرعباس محمدی کوشکی، سرپرست تیم اختراعات ایران با اشاره به انتشار گزارش شاخص‌های مالکیت فکری ۲۰۲۱ که هر ساله از سوی سازمان مالکیت فکری جهان (WIPO) منتشر شده است، گفت: این گزارش یکی از مهمترین گزارش‌هایی است که توسط کشورها مورد توجه قرار می‌گیرد، به گونه‌ای که چندین سازمان و نهاد، آمارهای منتشر شده در این گزارش را مورد پیگیری و بررسی قرار می‌دهند تا چالش‌ها و ضعف‌های خودشان را در این شاخص‌ها مشخص کنند و بر اساس آن تلاش دارند تا در رتبه بندی سال آینده، در جایگاه بالاتری قرار گیرند.

وی شاخص مالکیت فکری را شامل مواردی چون “علائم تجاری”، “ثبت اختراعات”، “طرح‌های صنعتی”، “حفاظت از گونه‌های گیاهی” و “نشان‌های جغرافیایی” می‌داند و ادامه داد: این رتبه‌بندی بر اساس تجزیه و تحلیل ۱۸۰ کشور و دفاتر ملی و منطقه‌ای مالکیت فکری بررسی و منتشر شده است.

محمدی کوشکی، “چین”، “آمریکا” و “ژاپن” را سه کشوری نام برد که در حوزه مالکیت فکری در دنیا پیشگام ‌هستند، اظهار کرد: این کشورها برای حوزه‌های مختلف مالکیت فکری چون ثبت علائم تجاری، برند، طرح‌های صنعتی و ثبت اختراع برنامه دارند و از این رو است که کشوری مانند چین در حال تبدیل شدن به قدرت اول دنیا است.

وی با تاکید بر اینکه کشوری در نوآوری، ثبت اختراع و مالکیت فکری موفق‌تر است که بیشتر به مخترعان خود بها داده است، ادامه داد: مالکیت فکری و ثبت اختراعات می‌تواند سهم زیادی را عاید اقتصاد کشورها کند.

سرپرست تیم اختراعات ایران با اشاره به جزئیات این گزارش، خاطر نشان کرد: ایران بر اساس این گزارش در ثبت اختراعات رتبه بیست و یکم، در ثبت علائم تجاری رتبه سوم و در ثبت طرح‌های صنعتی که شامل اپلیکیشن‌ها و دستگاه‌های دارای نوآوری می‌شود، رتبه ۱۲ را کسب کرده‌ است و در مجموع ایران در مالکیت فکری در جایگاه یازدهم دنیا قرار دارد.

ثبت علائم تجاری

محمدی کوشکی، به بیان وضعیت جهانی ایران در زمینه ثبت علائم تجاری اشاره کرد و گفت: در یک سال اخیر ایران با ثبت تعداد ۵۴۱ هزار و ۷۵۰ ثبت علائم تجاری، جایگاه سوم را در دنیا کسب کرده‌ است که با توجه به انتشار ویروس کرونا، رشد علائم تجاری در سال ۲۰۲۰ رشد بسیار خوبی داشته است.

وی با تاکید بر اینکه این رتبه شامل تعداد درخواست‌های ثبت علائم تجاری از سوی کلیه شرکت‌های ایرانی می‌شود، یادآور شد: این شاخص هرگونه نشان و محصول تولید شده مانند عروسک و یا لیوانی که برای اولین بار توسط شرکت‌ها تولید ‌شده است را نیز شامل می‌شود.

محمدی کوشکی اضافه کرد: کشور چین با ثبت ۹ میلیون و ۳۵ هزار درخواست در جایگاه اول دنیا قرار گرفت. بخش عمده‌ای از پیشرفت جهانی در ثبت علائم تجاری مربوط به کشور چین است و این عدد نشان از وجود تعداد زیادی از استارت‌آپ‌ها در این کشور است، ضمن آنکه چین جزو اولین کشورهایی است که در دفاتر ملی و بین‌المللی حجم زیادی از علایم تجاری را به ثبت رسانده است.

وی ثبت علائم تجاری را عاملی برای موفقیت استارت‌آپ‌ها نام برد و خاطر نشان کرد: رتبه دوم در شاخص ثبت علائم تجاری کشور امریکا با ثبت ۷۸۰ هزار علائم تجاری است و بعد از آن ایران قرار دارد.

محمدی کوشکی، رتبه چهارم را از آن سازمان ثبت اختراعات اتحادیه اروپا دانست که با ثبت ۴۳۸ هزار و ۵۱۱ درخواست ثبت علائم تجاری در رده چهارم جهانی قرار گرفته است و افزود: در مجموع در سال ۲۰۲۰ درخواست ثبت علائم تجاری رشد ۱۹.۳ درصد داشته و رشد ایران در این شاخص ۱.۱۹ درصد بوده است.

به گفته وی، ایران در سال ۲۰۱۹ تعداد ۵۵۴ هزار و ۹۲۵ علائم به ثبت رسانده است.

وی میزان رشد علائم تجاری در سال ۲۰۲۰ را ۳.۱۹ درصد دانست و گفت: ۲.۱۷ میلیون تقاضای ثبت علائم تجاری در جهان رخ داده است که از این میان چین در جایگاه اول قرار دارد.
وی ادامه داد: ایران در ثبت علائم تجاری جایگاه سوم و در ثبت طرح‌های صنعتی، جایگاه یازدهم جهانی را از آن خود کرده است که در مجموع سه شاخص (علائم تجاری، ثبت اختراعات و ثبت طرح‌های صنعتی)، جایگاه ایران در جهان هشتم و کشورهای چین، امریکا، آلمان، ژاپن، نیز به ترتیب جایگاه اول تا چهارم را دارند.