تولید برق با اختلاف ارتفاع و فشار در خطوط لوله آب
در شبکه توزیع آب شهری، فشار آب برای انتقال از تصفیه‌خانه به مصرف‌کننده افزایش و در نزدیکی محل مصرف کاهش می‌یابد. یکی از طرح‌های برگزیده جشنواره خوارزمی، از این اختلاف فشار برای تولید برق استفاده می‌کند.
به گزارش پیشران اقتصاد؛ در شبکه توزیع آب شهری، به دلیل گستردگی خطوط لوله شبکه آب‌رسانی و اختلاف ارتفاع تصفیه‌خانه‌ها و مصرف‌کنندگان، فشار آب افزایش داده می‌شود؛ اما از طرفی این افزایش فشار منجر به استهلاک و آسیب‌دیدگی خطوط لوله خواهد شد. به همین دلیل در نزدیکی محل‌های مصرف آب، از شیرهای فشارشکن جهت کاهش فشار آب استفاده می‌شود.
در خطوط آب شهری این فرصت وجود دارد تا از اختلاف ارتفاع و فشار موجود در خط لوله برای تولید انرژی بهره‌برداری شود و این کاهش فشار آب عبوری را می‌توان به عنوان منبع تجدیدپذیر برای تولید انرژی در نظر گرفت؛ ایده‌ای که در یکی از طرح‌های برگزیده جشنواره خوارزمی دنبال شده است.
ایده نوآورانه طرح آن است که آب با فشار بالا به منظور تقلیل فشار به یک توربین کوچک هدایت شود. در این فناوری با جایگزینی توربین به جای شیر فشارشکن، ضمن تثبیت تقلیل فشار در پایین‌دست، از انرژی هیدرودینامیکی آب، انرژی الکتریکی نیز تولید می‌شود.
این سامانه فشارشکن، شبکه آب‌رسانی را هوشمندتر، پایدارتر و منعطف‌تر می‌نماید. این سامانه تنظیم پایدار فشار خروجی را فراهم نموده و به کاهش نشتی آب ناشی از فشار بیش از حد در سامانه توزیع کمک می‌کند. از این سامانه در بخش‌هایی از شبکه توزیع آب شهری استان تهران نیز استفاده شده است.
طرح ساخت و راه‌اندازی سامانه فشارشکن با قابلیت تولید برق در اولین دوره جشنواره نوآوری و فناوری خوارزمی و در گروه تخصصی مهندسی مکانیک، رتبه سوم را کسب کرد.
مجری این طرح، مجتبی طحانی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و مؤسسه‌های همکار، دانشگاه تهران، شرکت آب و فاضلاب استان تهران و شرکت دانش‌بنیان طراحان انرژی هوشمند آینده‌ساز هستند.
