تدوین استاندارد ملی سمیت استنشاقی نانومواد

پیشران اقتصاد، استنشاق یکی از راه‌های اصلی تماس انسان با نانو اشیا (اعم از طبیعی، ناخواسته و مهندسی‌شده) و انبوهه‌ها و کلوخه‌های آن‌ها (NOAA) است، با توجه به تفاوت‌های فیزیولوژیکی، زیست‌شیمیایی و کالبدشناختی بین انسان و حیوان و همچنین زمان، هزینه و تعداد قابل توجه حیوانات موردنیاز برای انجام آزمون‌های سمیت درون‌تنی، تمایل زیادی به تدوین راهبردهای برون‌تنی مبتنی بر سلول‌های انسانی و سازوکارهای سمیت برای ارزیابی ریسک مواد وجود دارد، برای فراهم‌شدن امکان مقایسه نتایج سنجش برون‌تنی و اثرات درون‌تنی مشاهده شده پس از استنشاق NOAA، پارامترهای خاصی درنظر گرفته شود.

عمده این پارامترها عبارتند از: انتخاب نوع سلول؛ مشخصه‌یابی NOAA در طول سنجش، از جمله دگرگونی‌های چرخه حیات، انتخاب غلظت نانو اشیا مربوط به مواجهه‌های انسانی، تولید شکلی از NOAA که مواجهات انسانی را شبیه‌سازی می‌کند، استفاده از پراکنش‌یارهای مرتبط، استفاده از حالت مناسب مواجهه (غوطه‌وری یا واسط مایع- هوا)، مدت زمان مواجهه، این استاندارد اطلاعات مربوط به سیستم‌های کنونی مواجهه و ارزیابی NOAA برای مطالعات مواجهه برون‌تنی با هوا را گردآوری می‌کند.

به گزارش ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، این استاندارد یک مرور کلی از سیستم‌های مواجهه مختلف و سیستم‌های سلولی برون‌تنی مورد استفاده برای انجام مطالعات برون‌تنی است که مطالعه توکسیکولوژی استنشاقی را شبیه‌سازی می‌کند. همچنین این استاندارد پارامترهای لازم برای مقایسه نتایج سنجش برون‌تنی و اثرات درون‌تنی مشاهده شده پس از استنشاق NOAA را برای استفاده از راهبردهای مبتنی بر آزمون‌های برون‌تنی توصیف می‌کند.

برای تدوین این استاندارد ملی، از استاندارد بین‌المللی ایزو به شماره ۲۱۶۲۴ به‌عنوان منبع استفاده شده که توسط سازمان بین‌المللی استاندارد (ایزو) در سال ۲۰۲۰ منتشر شده است. این استاندارد ملی با مشارکت رابعه منهاج بناء به‌عنوان دبیر تدوین استاندارد و متخصصانی از دانشگاه‌ها، شرکت‌های مرتبط و کارشناسان ستاد توسعه فناوری نانو تدوین شد.