درباره ماهواره خیام چه میدانیم؟
ماهواره خیام صبح امروز سه شنبه ۱۸ مرداد ۱۴۰۱ طی یک همکاری مشترک با سازمان فضایی روسیه از پایگاه فضایی بایکونور قزاقستان به فضا پرتاب شد.
پیشران اقتصاد، این اولین برنامه مشترک فضایی ایران با یک کشور خارجی است که به صورت موفقیت آمیز به انجام رسیده است.
اهمیت ماهواره بومی خیام
ماهواره خیام با مالکیت جمهوری اسلامی ایران از پایگاه فضایی بایکونور و به وسیله موشک ماهواره بر سایوز روسی به فضا پرتاب شد.
ایران در سال گذشته با پرتاب ماهواره «نور ۲» توسط ماهوارهبر قاصد، در تزریق ماهوارههای زیر ۵۰ کیلوگرم به مدار ۵۰۰ کیلومتری زمین موفق عمل کرد و در گام بعدی تزریق ماهوارههای تا ۱۰۰ کیلوگرم به مدار ۵۰۰ کیلومتری زمین تا انتهای ۱۴۰۱ هدف گذاری شد.
این در حالیست که ماهواره خیام بیش از ۵۰۰ کیلوگرم وزن دارد؛ بنابر اعلام سازمان فضایی ایران به دلیل درصد بسیار بالای موفقیت پرتابگر سایوز، پرتاب ماهواره خیام به کشور روسیه واگذار شده است. گفتنی است که با توجه به ضریب اطمینان بالای پرتابگر سایوز، بسیاری از کشورهای صاحب چرخه کامل فناوری فضایی که خود توانایی پرتاب ماهواره را دارند نیز از پرتابگرهای روسی استفاده میکنند.
دریافت اولین سیگنال ها از خیام
بر اساس جدیدترین اخبار منتشر شده از ماهواره خیام، تنها چند ساعت پس از قرارگیری در مدار، اولین داده تله متری ماهواره خیام در ایستگاههای زمینی این ماهواره در پایگاههای فضایی سازمان فضایی ایران و پایگاه فضایی ماهدشت به طور دقیق دریافت شده است.
به گفته مدیرکل بهرهبرداری سازمان فضایی ایران، وضعیت ماهواره بسیار خوب و رضایتبخش است و میتوانیم بگوییم ماهواره در وضعیت مناسب خودش قرار دارد. البته ماهواره خیام هنوز در شرایط مرحله کاربردی قرار نگرفته است و نیاز به فرصت ۴ ماهه برای فرآیندهای تکمیلی دارد تا بعد از آن بشود تصاویر دریافتی از این ماهواره منتشر شود.
ماهواره خیام در چه زمینه ای استفاده خواهد شد؟
ماهوارهی خیام در مدار ۵۰۰ کیلومتری قرار میگیرد تا به مدت ۵ سال از دادهها و تصاویر ارسالی آن در حوزههای کشاورزی، منابع طبیعی، محیط زیست، منابع آبی، معادن و پایش مرزها و مدیریت حوادث غیرمترقبه استفاده شود. ماهواره خیام یک ماهوارهی سنجش از دور است و تمامی فرامین مربوط به کنترل و بهرهبرداری از این ماهواره از روز اول و بلافاصله پس از پرتاب توسط کارشناسان ایرانی مستقر در پایگاههای فضایی متعلق به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در خاک جمهوری اسلامی ایران انجام و صادر خواهد شد.
سازمان فضایی ایران تأکید کرده که شایعات منتشره در خصوص استفاده از تصاویر این ماهواره برای مقاصد نظامی سایر کشورها صحت ندارد و فعالیتها و اهداف این ماهواره صرفاً صلحآمیز و غیرنظامی است.
همچنین ماهواره خیام یک ماهواره سنجش از دور با قابلیت تصویربرداری با دقت یک متر است. جمهوری اسلامی ایران هم اکنون توانایی طراحی و ساخت ماهوارههای سنجشی با دقت تصویربرداری ۵ تا ۱۰ متر را دارد و حوزه فضایی کشور با عزم و اراده بسیار جدی در مسیر رسیدن به توانایی ساخت ماهوارههای سنجشی با دقتهای بهتر از یک متر قرار دارد و این مسیر با جدیت دنبال می شود.
برنامه توسعه ماهوارهبرهای بومی نیز در کشور، با یک برنامه مدون و از پیش تعریف شده و با تکیه بر فناوریهای بومی با جدیت و قوت در دولت جدید در حال پیگیری است و با همت دانشمندان و متخصصان بخشهای مختلف کشور، تا انتهای سال جاری توانمندی تزریق ماهوارههای تا ۱۰۰ کیلوگرم به مدار ۵۰۰ کیلومتری زمین تثبیت خواهد شد و این مسیر تا رسیدن فناوری بومی تزریق ماهوارههای چندصد کیلوگرمی تا پایان دولت سیزدهم ادامه پیدا خواهد کرد.